Mnogie nowotwory pierwotne u psów: rak brodawkowaty gruczołu sutkowego i SLCT

Wstęp

W ostatnich latach, wraz z rozwojem medycyny weterynaryjnej oraz stale wydłużającym się czasem życia psów, obserwuje się coraz częstsze występowanie wielu nowotworów u tego samego pacjenta. MPMT (multiple primary malignant tumours) to występowanie dwóch lub więcej pierwotnych zmian guzowatych. Nowotwór jest uznawany za pierwotny, jeśli rozwija się w swoim umiejscowieniu, nie stanowi części już istniejącego procesu nowotworowego, a także nie jest jego rozsiewem, przerzutem ani wznową. Dodatkowo, aby sklasyfikować nowotwory jako MPMT, konieczne jest histologiczne potwierdzenie złośliwego procesu rozrostowego każdego z nowotworów. 
Rak gruczołu sutkowego (canine mammary cancer – CMC) jest zaraz po nowotworach skóry najczęściej występującym nowotworem u psów. Około 50% tych nowotworów jest wysoce złośliwych i prowadzi do śmierci przed upływem roku od diagnozy. Na wystąpienie nowotworów sutka niewątpliwy wpływ ma cykl jajnikowy suk. Niesterylizowane samice są szczególnie predysponowane do zachorowania (ryc. 1). 

Zmiany cystowate na jajnikach oraz zaburzenia rui mogą wpływać na gospodarkę hormonalną pacjentek. Nowotwory narządu rodnego występują rzadko, najczęściej spotyka się mięśniaki gładkokomórkowe macicy. Nowotwory jajnika również są rzadkością i często w badaniu ultrasonograficznym trudno je odróżnić od zmian o charakterze niezłośliwym. Jedna choroba nie chroni przed inną, a wręcz może wpływać na rozwój kolejnej oraz na ogólny stan zdrowia pacjenta. Obecność wielu nowotworów o różnym utkaniu histologicznym określa się mianem pierwotnych nowotworów mnogich (MPMT).

Opis przypadku

U 10-letniej niesterylizowanej samicy rasy yorkshire terrier stwierdzono liczne zmiany w gruczołach sutkowych: brzusznym, doogonowym oraz pachwinowym. Masy w gruczołach sutkowych miały twardą konsystencję i były przesuwalne względem skóry. Badanie cytopatologiczne wskazało na podejrzenie zmiany nowotworowej wywodzącej się z tkanki gruczołowej. Regionalne węzły chłonne – pachowy i pachwinowy – nie były powiększone. Badanie ultrasonograficzne narządu rodnego ujawniło przerost błony śluzowej macicy, śladową ilość płynu w świetle narządu oraz powiększenie lewego jajnika.
Badania laboratoryjne nie wykazały odchyleń od norm referencyjnych. Pełna morfologia krwi wykazała jedynie nieznaczną niedokrwistość oraz leukocytozę. Przed zabiegiem wykonano zdjęcie RTG klatki piersiowej w trzech projekcjach oraz oceniono kliniczne zaawansowanie według skali TNM (tab. 1). 

Tab. 1. Schemat klasyfikacji stadium/stopnia zaawansowania klinicznego nowotworów gruczołu sutkowego u suk (klasyfikacja TNM). Pacjentkę zakwalifikowano do stadium II